“Bu yazı 21. 11. 2024 tarihli TCMB toplantısı öncesinde kaleme alınmıştır.”
“Her şeyin olduğu üzere kalmasını istiyorsak kimi şeylerin değişmesi gerekecek”
(The Leopard, 1963)
Sermaye piyasalarının en sevmediği olay “reel faizlerin” yükselmesidir; bu sürece gerçek karların erimesi de eklendiğinde pay senedi fiyatları doğal olarak çok kırılgan olur.
Bu nedenle sermaye piyasaları için önümüzdeki periyot en kritik gösterge, (reel) faiz oranlarının seyridir. Şahsî görüşüm,” rasyonel ve Ortodoks” (FED) bakışla birinci faiz indiriminin en erken şubat ayı olması gerekirken, büyük olasılıkla bu yıl bitmeden birinci faiz indirim kararının göreceğimiz istikametinde.
Gerekçelerimi, piyasa getirileri ile karşılaştırarak aşağıda özetledim:
REEL FAİZ KAÇ?
Reel faiz konusu çokça yanlış algılanan ve tartışılan bir kavram.
TCMB para siyaseti faizi 18 marttan bu yana 7 ayı geçen müddettir %50 olarak uygulanıyor, o vakit gerçek faiz nedir?
Son 12 aylık TÜFE’ye nazaran %1,5 mu? yoksa gelecek yıl 21 gayesine nazaran %29 mu?
Her ikisi de çok belirsizlik ve oynaklık ortamında yanlışsız göstergeler değil.
Fiili olarak “hissedilen reel” faiz , son 7 aydır uygulanan % 33,1 getiri ile %21,5 TÜFE ortasındaki farktır.
Bu getiriler yıllıklandırılır ise, faiz getirisi %63, enflasyon (son 7 ay ortalaması ile gitse bile) %36,6 olur. Bu da yıllık yaklaşık %17 gerçek faiz yapar. Bu epey fahiş bir oran.
Nereden anlıyoruz? Milletlerarası örneklerde bu oran % 2-4 ortasında azami.
Bir de USDTL kuru konusu var;
Son 7 ayda, doların %5,79 pahalanmasını dikkate alırsanız, bu da yıllıklandırılmış % 9,92 eder, ve burada da ABD Dolarına yıllık % 48,5 gerçek faiz ,haydi netini alalım 40 diyelim (yanlış anlaşılmasın bonolarda % 5-7 kazanılırken tam % 48!. ) verildiği ortaya çıkıyor.
Bu nedenle, doğal olarak yabancı yatırımcımız Türk Bonolarına koşuyor, yerli yatırımcımız para piyasası fonlarına koşuyor ve biz de makro istikrarlar düzeldi diye seviniyoruz.
Ve yabancı uzmanlar ve “Ortodoks” ekonomistler, enflasyonun beli kırılıncaya kadar aman taviz vermeyelim diye bunun sürdürülmesini istiyorlar.
Bu kadar, “avantajlı” bir faiz uzun müddet sürdürülemez ve devam etmesi durumunda kaçınılmaz olarak karşımıza yeni “dengesizlikler” ve sıkıntılar çıkartır.
Devamı için: LinkedIn
